Azınlıkça
Sayı:47
Mayıs 2009
3. Aziz Nuri
150’likler listesinde 40’ıncı sırada yer alan Bursa vali vekil-i esbakı Aziz Nuri, mezarı Filibe’de bulunan ve Anadolu’nun birçok ilinde hizmet vermiş olan bilim ve idare adamlarından Yeşil Sinan Kadı soyundan Kazasker Yeşilli Nuri Molla Beyin oğludur.
İttihatçıların iktidara geçmesiyle birlikte yurt dışına sürgün edilmiştir. Sürgün yıllarını Mısır’da geçirmiştir. Memleketine döndüğünde, Bursa’da, Hürriyet ve İtilaf partisinin il başkanlığını yapan, 1920 yılında ise bir süreliğine Bursa valiliğine vekalet eden Aziz Nuri, millî mücadele döneminde Ankara hükümetini değil, İstanbul hükümetini destekledi. Ankara hükümetince tutuklandı; önce Kütahya’ya, sonra Uşak’a sürüldü. Sürgün sırasında firar ederek tekrar Bursa’ya döndü ve Vilayet Muhacirin Müdürlüğü görevinde bulundu. Bu görevini yürütürken bir dönem Bursa valiliğine de vekalet etti. Bu yüzden listede “Bursa vali vekil-i esbakı” şeklinde yer almıştır.
Batı Trakya’ya geldiğinde Gümülcine’ye (Komotini) yerleşti. 1926 yılında Adalet adında bir gazete çıkardı. Gazeteyi ancak 6 sayı çıkarabildi. Venizelos’un Ankara’yla yaptığı anlaşma neticesinde 150’liklerin Batı Trakya’yı terk etmesi talep edildiğinde Atina’ya yerleşti.
Dönemin Türk İçişleri Bakanı Şükrü Kaya tarafından 28 Mayıs 1936 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı’na ve Milli İstihbarat Teşkilatı’na (Milli Emniyet Hizmetleri) yazdığı belgede Aziz Nuri şu sözlerle anlatılmaktadır:
150’lik Aziz Nuri hakkında
Genelkurmay Başkanlığı’na ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı’na,
İçişleri Bakanı (Dahiliye Vekili) Şükrü Kaya.
28/5/1936 tarihli 5931 numaralı yazı:
13/4/936 ve 4283 sayıya ektir:
1- Bursa eski vali vekili 150’liklerden Aziz Nuri’nin, Yunan Kralı’na bir dilekçe sunarak Yunan Ordusu’nun millî mücadelede kendisinden aldığı iki at arabasının tazminini istediği ve merkumun (yukarıda adı geçen kimsenin e.d.) bahsettiği arabaların Bursa Belediyesi’ne ait olduğunun anlaşılması üzerine dileğinin reddedildiği ve halen oğlu ile beraber Kokina’da oturan bu adamın Gümülcine’ye nakl-i mekân edeceğine dair bir istek izhar eylemediği, Atina-Pire Başkonsolosluğu’muzdan bildirilmiştir. Arzederim.” (Belge no: 5 - Sayfa no: 18)
4. Eskişehirli Sefer Hoca
Eskişehirli Sefer Hoca 150’likler listesinde 76’ncı sırada yer alıyor. İzmir’de yapılan meşhur Çerkez Kongresi’ne murahhas olarak katıldığı için 150’likler listesine sokuldu.
Batı Trakya, İskeçe’ye (Xanthi) yerleşen Sefer Hoca anlaşılacağı üzere Çerkez kökenlidir. Batı Trakya’da kaldığı dönem boyunca İnhanlı-Öksüzlü (Orfano-Evlalo) sakinlerinden olan Safer Hoca, bu dönemde azınlık ilkokulunda öğretmenlik görevinde bulunmuştur.
Yunan devletinin kararı doğrultusunda 1931 yılı Şubat ayında Batı Trakya’yı terketmek zorunda kalan Safer Hoca Atina’ya yerleşmiş ve 1935 yılında Atina köylerinde kızını almak isteyen birisi tarafından öldürüldüğü söylenmiştir.
5. Namık Bey (Namın Bey)
150’likler listesinde 90’ıncı sırada yer alıyor. Osmanlı döneminde İstanbul’da emniyet müdürlüğünde görev yapan Namık Bey de, Batı Trakya’ya yerleşenlerden. İskeçe’de ve Evros’a bağlı Orestiada’da (Kumçiftlik) azınlık ilkokullarında öğretmenlik yaptı. 1931’de yurtdışına çıkarılmaları kararı alındığında Suriye’ye gitti. Suriye’ye gidişinde Yunan devletinden 6.250 drahmi yol harcırahı aldı.
6. Nedim Bey
150’likler listesinde 91’inci sırada yer alıyor. Osmanlı döneminde İstanbul’da Şişli komiserliği yaptı. Ailesiyle birlikte Batı Trakya’ya geldiğinde Gümülcine’ye (Komotini) yerleşti. Azınlık ilkokulunda öğretmenlik yaptı.
Nedim Beyin erkek kardeşi Hafız Cemal, 150’liklerden olmamasına rağmen, abisiyle birlikte Batı Trakya’ya gelmiş ve tıpkı abisi gibi Gümülcine’de azınlık ilkokulunda öğretmenlik yapmıştır.
Devam edecek...
Sayı:47
Mayıs 2009
3. Aziz Nuri
150’likler listesinde 40’ıncı sırada yer alan Bursa vali vekil-i esbakı Aziz Nuri, mezarı Filibe’de bulunan ve Anadolu’nun birçok ilinde hizmet vermiş olan bilim ve idare adamlarından Yeşil Sinan Kadı soyundan Kazasker Yeşilli Nuri Molla Beyin oğludur.
İttihatçıların iktidara geçmesiyle birlikte yurt dışına sürgün edilmiştir. Sürgün yıllarını Mısır’da geçirmiştir. Memleketine döndüğünde, Bursa’da, Hürriyet ve İtilaf partisinin il başkanlığını yapan, 1920 yılında ise bir süreliğine Bursa valiliğine vekalet eden Aziz Nuri, millî mücadele döneminde Ankara hükümetini değil, İstanbul hükümetini destekledi. Ankara hükümetince tutuklandı; önce Kütahya’ya, sonra Uşak’a sürüldü. Sürgün sırasında firar ederek tekrar Bursa’ya döndü ve Vilayet Muhacirin Müdürlüğü görevinde bulundu. Bu görevini yürütürken bir dönem Bursa valiliğine de vekalet etti. Bu yüzden listede “Bursa vali vekil-i esbakı” şeklinde yer almıştır.
Batı Trakya’ya geldiğinde Gümülcine’ye (Komotini) yerleşti. 1926 yılında Adalet adında bir gazete çıkardı. Gazeteyi ancak 6 sayı çıkarabildi. Venizelos’un Ankara’yla yaptığı anlaşma neticesinde 150’liklerin Batı Trakya’yı terk etmesi talep edildiğinde Atina’ya yerleşti.
Dönemin Türk İçişleri Bakanı Şükrü Kaya tarafından 28 Mayıs 1936 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı’na ve Milli İstihbarat Teşkilatı’na (Milli Emniyet Hizmetleri) yazdığı belgede Aziz Nuri şu sözlerle anlatılmaktadır:
150’lik Aziz Nuri hakkındaGenelkurmay Başkanlığı’na ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı’na,
İçişleri Bakanı (Dahiliye Vekili) Şükrü Kaya.
28/5/1936 tarihli 5931 numaralı yazı:
13/4/936 ve 4283 sayıya ektir:
1- Bursa eski vali vekili 150’liklerden Aziz Nuri’nin, Yunan Kralı’na bir dilekçe sunarak Yunan Ordusu’nun millî mücadelede kendisinden aldığı iki at arabasının tazminini istediği ve merkumun (yukarıda adı geçen kimsenin e.d.) bahsettiği arabaların Bursa Belediyesi’ne ait olduğunun anlaşılması üzerine dileğinin reddedildiği ve halen oğlu ile beraber Kokina’da oturan bu adamın Gümülcine’ye nakl-i mekân edeceğine dair bir istek izhar eylemediği, Atina-Pire Başkonsolosluğu’muzdan bildirilmiştir. Arzederim.” (Belge no: 5 - Sayfa no: 18)
4. Eskişehirli Sefer Hoca
Eskişehirli Sefer Hoca 150’likler listesinde 76’ncı sırada yer alıyor. İzmir’de yapılan meşhur Çerkez Kongresi’ne murahhas olarak katıldığı için 150’likler listesine sokuldu.
Batı Trakya, İskeçe’ye (Xanthi) yerleşen Sefer Hoca anlaşılacağı üzere Çerkez kökenlidir. Batı Trakya’da kaldığı dönem boyunca İnhanlı-Öksüzlü (Orfano-Evlalo) sakinlerinden olan Safer Hoca, bu dönemde azınlık ilkokulunda öğretmenlik görevinde bulunmuştur.
Yunan devletinin kararı doğrultusunda 1931 yılı Şubat ayında Batı Trakya’yı terketmek zorunda kalan Safer Hoca Atina’ya yerleşmiş ve 1935 yılında Atina köylerinde kızını almak isteyen birisi tarafından öldürüldüğü söylenmiştir.
5. Namık Bey (Namın Bey)
150’likler listesinde 90’ıncı sırada yer alıyor. Osmanlı döneminde İstanbul’da emniyet müdürlüğünde görev yapan Namık Bey de, Batı Trakya’ya yerleşenlerden. İskeçe’de ve Evros’a bağlı Orestiada’da (Kumçiftlik) azınlık ilkokullarında öğretmenlik yaptı. 1931’de yurtdışına çıkarılmaları kararı alındığında Suriye’ye gitti. Suriye’ye gidişinde Yunan devletinden 6.250 drahmi yol harcırahı aldı.
6. Nedim Bey
150’likler listesinde 91’inci sırada yer alıyor. Osmanlı döneminde İstanbul’da Şişli komiserliği yaptı. Ailesiyle birlikte Batı Trakya’ya geldiğinde Gümülcine’ye (Komotini) yerleşti. Azınlık ilkokulunda öğretmenlik yaptı.
Nedim Beyin erkek kardeşi Hafız Cemal, 150’liklerden olmamasına rağmen, abisiyle birlikte Batı Trakya’ya gelmiş ve tıpkı abisi gibi Gümülcine’de azınlık ilkokulunda öğretmenlik yapmıştır.
Devam edecek...
0 yorum:
Yorum Gönder