AGOS
15.05.2009
Geçen yıl Avrupa insan Hakları Mahkemesi (AiHM), iskeçe Türk Birliği (iTB), Rodop ili Türk Kadınları Kültür Derneği ve Evros ili Azınlık Gençleri Derneği’ni haklı bulmuş ve Yunanistan’ı örgütlenme özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle mahkum etmişti.
AiHM’nin iskeçe Türk Birliği ve diğer dernekler hakkındaki kararının kesinleşmesinden sonra, iTB’nin kapatılmasını öngören ve bahse konu diğer derneklerin de kuruluşunu reddeden kararların iptal edilmesi ve resmî olarak tanınmaları için yerel mahkemelere müracaatlarını yenilediler.
Bu dernekler arasında hiç şüphesiz en çok bilineni, 1927’de kurulmuş olan iTB’dir. 1927’de “iskeçe Türk Gençler Yurdu” adıyla kurulan dernek, 1936’da “iskeçe Türk Birliği” adını aldı.
iTB, Batı Trakya’da resmî olarak kurulmuş ve uzun yıllar faaliyet gösterdikten sonra 1986’da kapatılmıştır. 1986’da iskeçe Bidayet Mahkemesi, derneğin isminde “Türk” kelimesinin bulunması ve dernek tüzüğünün yasalara aykırı olduğu ve kamu düzeni ve ahlâkını ihlal ettiği gerekçesiyle iTB’yi kapatmıştır.
Diğer derneklere ise daha henüz kuruluş aşamasında onay verilmemiş ve iç hukukun tamamlanmasının ardından AiHM’ye müracaat etmişlerdir.
Hukukî sürecin detayları bir yana, AiHM’nin, derneklerin örgütlenme özgürlüğününün ihlal edildiği gerekçesiyle Yunanistan hakkında verdiği mahkumiyet kararları, elbette ciddi bir sorunun ortadan kalkması için gerekliydi. Adlarında “Türk” veya “Azınlık” kelimesi var diye dernek kurulmasını engellemek akılla izahat yapılabilecek bir iş değildi.
Gerçi Yunanistan’ın bu konuda farklı bir tutum sürdürdüğünü ayrıca belirtmek gerekir. Çünkü kapatılan veya kurulmasına izin verilmeyen bu derneklerin hepsi faaliyetlerine devam etmektedir. Lokallleri, dernek binaları aktif durumda olan bu dernekler sportif ve kültürel çalışmalarını aralıksız sürdürmekteler. Yunan devletinin hukukî olarak kapatılmış veya kurulmasına izin verilmemiş bu derneklerin faaliyetlerine kısıtlama getirmemesi önemli bir ayrıntı. Fakat yine de derneklerin resmî statülerinin tanınmaması bu ayrıntıyı gölgelemeye yetecek boyutta.
*
AiHM kararlarının ardından dernekler iç hukukta mevzuatın öngördüğü prosedürü yerine getirdiler. Yeniden kuruluş dilekçelerini ilgili mahkemelere sundular. Esasında herkesin beklentisi AiHM kararı doğrultusunda olumlu bir kararın çıkmasıydı.
iTB avukatları derneğin resmiyetinin iade edilmesi için mevzuatın öngördüğü bir yöntemi uygulayarak, iskeçe’de açılan birinci davadan sonra Gümülcine’deki Trakya Bidayet Mahkemesi nezdinde de ikinci bir dava açtılar. Her iki mahkemede de henüz karar açıklanmış değil. Fakat bu arada iki yeni gelişme yaşandı.
AiHM tarafından haklı bulunan “Evros ili Azınlık Gençleri Derneği”nin yeniden mahkemeye sunduğu kuruluş dilekçesi, Dedeağaç mahkemesi tarafından reddedildi. Dava şimdi tekrar istinafta. Tekrar karar bekleniyor…
Diğer bir gelişme ise tamamen yeni kurulan bir dernekle ilgili. Dedeağaç Bidayet mahkemesi, Evros ilinde kurulmak istenen “Batı Trakya Azınlığı Güney Meriç Kültür ve Eğitim Derneği”nin kuruluş dilekçesini reddetti.
Kuruluş dilekçesinin reddedilmesini mahkeme şu gerekçeye dayandırdı: “Batı Trakya Azınlığı Güney Meriç Kültür ve Eğitim Derneği’nin isminde ve tüzüğündeki ‘AZINLIK’ kelimesi ile hangi azınlığın kastedildiği belli değildir.”
*
Doğrusu, AiHM kararlarının ardından Dedeağaç Bidayet Mahkemesi’nin iki müracaatta da bu tür bir davranış sergilemesi insanı çileden çıkarıyor. Hani, isminde “Türk” kelimesi olan derneklerin hukukî durumu bir yana, sadece “azınlık” kelimesini kullanıyor diye bir derneğin kuruluşuna izin verilememesi nasıl izah edilebilir ki!..
işin bir diğer ilginç yanı, Evros’taki hakimler “azınlık” kelimesine izin vermezken, Rodop ilindeki hakimlerin ise izin vermesi. Rodop iliyle Evros ili arasında 30 km var yok.
insanlar Batı Trakya’da neden ırkçılık temeline dayalı faşizan milliyetçilik giderek artıyor, diye soruyorlar. Acaba mahkemelerin akıl almaz kararlarının bu konudaki etkisini hesaplayabiliyorlar mı?..
15.05.2009
Geçen yıl Avrupa insan Hakları Mahkemesi (AiHM), iskeçe Türk Birliği (iTB), Rodop ili Türk Kadınları Kültür Derneği ve Evros ili Azınlık Gençleri Derneği’ni haklı bulmuş ve Yunanistan’ı örgütlenme özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle mahkum etmişti.
AiHM’nin iskeçe Türk Birliği ve diğer dernekler hakkındaki kararının kesinleşmesinden sonra, iTB’nin kapatılmasını öngören ve bahse konu diğer derneklerin de kuruluşunu reddeden kararların iptal edilmesi ve resmî olarak tanınmaları için yerel mahkemelere müracaatlarını yenilediler.
Bu dernekler arasında hiç şüphesiz en çok bilineni, 1927’de kurulmuş olan iTB’dir. 1927’de “iskeçe Türk Gençler Yurdu” adıyla kurulan dernek, 1936’da “iskeçe Türk Birliği” adını aldı.
iTB, Batı Trakya’da resmî olarak kurulmuş ve uzun yıllar faaliyet gösterdikten sonra 1986’da kapatılmıştır. 1986’da iskeçe Bidayet Mahkemesi, derneğin isminde “Türk” kelimesinin bulunması ve dernek tüzüğünün yasalara aykırı olduğu ve kamu düzeni ve ahlâkını ihlal ettiği gerekçesiyle iTB’yi kapatmıştır.
Diğer derneklere ise daha henüz kuruluş aşamasında onay verilmemiş ve iç hukukun tamamlanmasının ardından AiHM’ye müracaat etmişlerdir.
Hukukî sürecin detayları bir yana, AiHM’nin, derneklerin örgütlenme özgürlüğününün ihlal edildiği gerekçesiyle Yunanistan hakkında verdiği mahkumiyet kararları, elbette ciddi bir sorunun ortadan kalkması için gerekliydi. Adlarında “Türk” veya “Azınlık” kelimesi var diye dernek kurulmasını engellemek akılla izahat yapılabilecek bir iş değildi.
Gerçi Yunanistan’ın bu konuda farklı bir tutum sürdürdüğünü ayrıca belirtmek gerekir. Çünkü kapatılan veya kurulmasına izin verilmeyen bu derneklerin hepsi faaliyetlerine devam etmektedir. Lokallleri, dernek binaları aktif durumda olan bu dernekler sportif ve kültürel çalışmalarını aralıksız sürdürmekteler. Yunan devletinin hukukî olarak kapatılmış veya kurulmasına izin verilmemiş bu derneklerin faaliyetlerine kısıtlama getirmemesi önemli bir ayrıntı. Fakat yine de derneklerin resmî statülerinin tanınmaması bu ayrıntıyı gölgelemeye yetecek boyutta.
*
AiHM kararlarının ardından dernekler iç hukukta mevzuatın öngördüğü prosedürü yerine getirdiler. Yeniden kuruluş dilekçelerini ilgili mahkemelere sundular. Esasında herkesin beklentisi AiHM kararı doğrultusunda olumlu bir kararın çıkmasıydı.
iTB avukatları derneğin resmiyetinin iade edilmesi için mevzuatın öngördüğü bir yöntemi uygulayarak, iskeçe’de açılan birinci davadan sonra Gümülcine’deki Trakya Bidayet Mahkemesi nezdinde de ikinci bir dava açtılar. Her iki mahkemede de henüz karar açıklanmış değil. Fakat bu arada iki yeni gelişme yaşandı.
AiHM tarafından haklı bulunan “Evros ili Azınlık Gençleri Derneği”nin yeniden mahkemeye sunduğu kuruluş dilekçesi, Dedeağaç mahkemesi tarafından reddedildi. Dava şimdi tekrar istinafta. Tekrar karar bekleniyor…
Diğer bir gelişme ise tamamen yeni kurulan bir dernekle ilgili. Dedeağaç Bidayet mahkemesi, Evros ilinde kurulmak istenen “Batı Trakya Azınlığı Güney Meriç Kültür ve Eğitim Derneği”nin kuruluş dilekçesini reddetti.
Kuruluş dilekçesinin reddedilmesini mahkeme şu gerekçeye dayandırdı: “Batı Trakya Azınlığı Güney Meriç Kültür ve Eğitim Derneği’nin isminde ve tüzüğündeki ‘AZINLIK’ kelimesi ile hangi azınlığın kastedildiği belli değildir.”
*
Doğrusu, AiHM kararlarının ardından Dedeağaç Bidayet Mahkemesi’nin iki müracaatta da bu tür bir davranış sergilemesi insanı çileden çıkarıyor. Hani, isminde “Türk” kelimesi olan derneklerin hukukî durumu bir yana, sadece “azınlık” kelimesini kullanıyor diye bir derneğin kuruluşuna izin verilememesi nasıl izah edilebilir ki!..
işin bir diğer ilginç yanı, Evros’taki hakimler “azınlık” kelimesine izin vermezken, Rodop ilindeki hakimlerin ise izin vermesi. Rodop iliyle Evros ili arasında 30 km var yok.
insanlar Batı Trakya’da neden ırkçılık temeline dayalı faşizan milliyetçilik giderek artıyor, diye soruyorlar. Acaba mahkemelerin akıl almaz kararlarının bu konudaki etkisini hesaplayabiliyorlar mı?..
